Moderno doba sevdalinke
Moderno doba sevdalinke | Kako svako novo vrijeme nosi svoje, ni sevdalinka nije ostala imuna na promjene stila života, emocije i okolnosti u kojima se danas izvodi, ansuprot zuba vremena kojeme uspješno odolijeva već decenijama.
Na muzičkoj se sceni stalno smjenjuju novi izvođači i muzički sastavi, koji nikako da odole da svojim jezikom muzike sevdahu poklone emociju i obnove ruho sevdalinke.
Nove generacije rade na očuvanju institucije sevdaha
Za široku popularnost i njegovanje sevdalinke, kao kulturne baštine Bosne i Hercegovine, možemo zahvaliti dugogodišnjim ambasadorima ove specifične muzičke forme.
Proglas o ovim emotivnim pjesmama se širi zahvaljujući podjednako uspomenama na stare legende sevdaha, koliko i zahvaljujući mladim pjevačima, muzičkim sastavima i ljudima koji su prihvatili da održavaju ovu tradiciju ”živom”.
Na tragu Himze Polovine, Nedžada Salkovića, Zaima Imamovića, Safeta Isovića, Mehe Puzića, Nade Mamule, Hanke Paldum, Silvane Armenulić, Ekrema Pilića, Bebe Selimović i drugih, koji su prije mnogo godina u vrijeme svoje mladosti i života dali jednu posebnu notu i emociju sevdahu, danas imamo nove, mlade, kreativne muzičare koji zadržavaju autohtonu melodiju i tekst, a sve ostalo mijenjaju u skladu sa duhom vremena u kojem žive i svojim ličnim osećajem prema sevdahu.
Među najaktivnije čuvare sevdaha modernog doba svakako ubrajamo Divanhanu, Mostar Sevdah Reunion, Damira Imamovića, Amiru Medunjanin i Božu Vreću.
Moderno doba sevdalinke – Divanhana – slika i prilika bosanske tradicije u novom ruhu
„Divanhana je bosanskohercegovački sevdah bend koji izvodi tradicionalnu muziku u novim aranžmanima koji su nastali uz uticaj jazz, pop i klasične muzike 20. stoljeća. Namjera benda je njegovanje i prezentovanje ne samo urbane tradicionalne muzike Bosne i Hercegovine, već i tradicionalne muzike zemalja Balkana, sa pažljivim fokusom na sevdalinci.“, tekst je kojim članovi ovog benda sebe predstavljaju javnosti i svijetu na svojoj zvaničnoj internetskoj stranici.
Ovaj je bend osnovan početkom 2009. godine od strane grupe mladih studenata Muzičke Akademije u Sarajevu, dok njihov debitantski album izlazi 2011. godine pod nazivom „Dert“.
Debitantski album “Dert” snimaju februara 2011. godine u studiju Fattoria Musica u Njemačkoj, u saradnji sa izvođačem tradicionalne muzike Vanjom Muhovićem. Album je producirao Walter Quintus, jedan od najpriznatijih evropskih world music producenata. Prvjenac je u maju 2011. godine, kada je objavljen, ponudio i neke pjesme koje nikada ranije nisu bile snimane ni prezentovane javnosti, što je bio rezultat dvogodišnjeg etnomuzikološkog istraživanja.
Od septembra 2011. godine pripremaju nove materijale sa novom članicom, mladom sarajevskom pjevačicom Leilom Ćatić. Nedugo nakon toga Divanhana razvija svoju koncertnu aktivnost učestvujući na značajnim festivalima kao što su “12 Points” u Portu, te WOMEX u Solunu. Pored toga, Divanhana se posvjećuje kreativnom radu i snimanju novih pjesama.
Već početkom 2013. godine bilježe izuzetno uspješne koncerte u Švedskoj, Njemačkoj, Češkoj i Turskoj, te krajem iste godine objavljuju album “Bilješke iz Šestice”. Iznjedren je iz dvogodišnjeg aktivnog putovanja i kreativnog rada benda, tokom kojeg je ostvareno preko 70 uspješnih koncerata u 13 različitih zemalja Evrope. “Bilješke iz Šestice” za tržište Bosne i Hercegovine objavljuje sarajevski RSG radio, dok za teritoriju Balkana izdavaštvo preuzima beogradski Multimedia Music.
Divanhana je grupa koja izvodi tradicionalnu muziku u modernom aranžmanu i ponosno predstavlja sevdalinku kao jednu lijepu tradiciju, cijelome svijetu.
Ova grupa nastupa širom Evrope, pa i svijeta, sa mnogobrojnim koncertima na Balkanu, u Austriji, Švicarskoj, Njemačkoj, Češkoj, Turskoj, Australiji, SAD-u i mnogim drugim državama koje na prve taktove upoznavanja sevdaha, isti uz Divanhanu i zavole.
Vokalne soliste, Divanhana je često mijenjala, ali sa svakim novim izvođačm na čelu, njihove su interpretacije sve kvalitetenije i svaka je solistica utkala sevdalinkama posebnu ljubav i specifičan doživljaj.
Istakli su se obradama pjesama ”Crven fesić”, ”Emina”, ”Da sam ptica”, ”Zvjezda tjera mjeseca” i mnoge druge. Značajno je da je u sklopu njihovog debitantskog albuma javnosti prezentovan značajan broj nikad prije slušanih melodija koje su bile rezultat etnomuzikološkog istraživanja.
O značaju ove grupe govori i činjenica da je o njima snimljen i dokumentarni film u prodkciji Al Jazeera Balkans medijske kuće.
Početkom mjeseca septembra 2018. godine rade na novom projektu sa Ambasadom Sjedinjenih Američkih Država u Bosni i Hercegovini, ovaj put na broadwayskom mjuziklu „The 25th Annual Putnam County Spelling Bee“ na kojem upoznaju mladu umjetnicu i pjevačicu Šejlu Grgić. Mjuzikl predstavljaju publici u 7 gradova u Bosni i Hercegovini; Sarajevu, Mostaru, Bijeljini, Tuzli, Zenici, Jajcu i Banja Luci.
Nedugo nakon realizovanih koncerata Šejla Grgić postaje nova punopravna članica benda.
Divanhana je zvanično uz Mariju Šestić predstavljala Bosnu i Hercegovinu na Nacionalnom danu koji je priređen na svjetskoj izložbi EXPO 2020 u Dubaiu
Moderno doba sevdalinke: Mostar Sevdah Reuninon
Mostar Sevdah Reunion nešto je starija grupa od Divanhane, a svoju popularnost je stekla modernomo bradom sevdalinke ”Čudna jada od Mostara grada”, a poznati su i po obradama ”Moj dilbere”, ”Mujo kuje”, ”Grana od bora”, ”Vranjanka”.
Dragi Šestić, producent benda, jedan od onih ljudi koji su unatoč činjenici da je sve bilo protiv njegovih ideja, učinio nešto posebno i izvanredno – postao glavni krivac za okupljanje ovog benda koji uspomenu na sevdalinku čuva već godinama.
Bend okuplja skupinu ljudi sa potpuno različitim psihološkim, ličnim i etničkim porijeklom – drugim riječima, svi oni imaju vrlo malo zajedničkog, osim jedne stvari koja je sigurna- beskrajna ljubav prema muzici.
Prvi album je snimljen u Centru Pavarotti u Mostaru i izdan je 1999. godine za izdavačku kuću World Connection iz Holandije. Slijedi saradnja s Šabanom Bajramovićem i izdavanje drugog albuma. Nakon prekida saradnje s Šabanom Bajramovićem, Dragi Šestić 2002 godine otkriva Ljiljanu Buttler i snima tri albuma za Snail Records.
Između dva albuma s Ljiljanom Buttler, snimljen je album A Secret Gate 2003. godine. 2006. izlazi ponovo album sa Šabanom Bajramovićem, a 2007 Cafe Sevdah kojim je bend prezentirao najnovije pjevačko otkrovenje iz Prijedora Nermina Alukića Čerkeza. 2013. izlazi “Tales From A Forgotten City” koji osvaja brojna međunarodna priznanja.
Bend izdaje i prvi “live” album “Kings of Sevdah” 2016. nakon kojeg počinje saradnju sa Milutinom Sretenovićem Sretom na albumu “The Balkan Autumn”. Od 2017. bendu se kao vokal pridružuje i Antonija Batinić.
Posljednjih nekoliko godina, nakon svih izazova i prepreka, Mostar Sevdah Reunion uplovio je i u vode međunarodne muzičke scene, nažalost nakon trenutno je ovaj sastav “na prinudnoj pauzi” a mi se unaprijed radujemo novim projektima.
Mostar Sevdah Reunion – Facebook
Mostar Sevdah Reunion – Instagram
Mostar Sevdah Reunion – YouTube
Moderno doba sevdalinke – Damir Imamović
Damir Imamović, unuk je jednog od najvećih pjevača sevdalinki ikada, Zaima Imamovića.
Odrastajući u porodici sevdalijskih bardova, Damir rano upoznaje svijet tradicionalne muzike. Na svoj vlastiti sevdalijski put kreće početkom 2000-ih, ponukan poznanstvom sa Farah Tahirbegović, pjevačicom benda Dertum. Prvi album snima 2006., nakon čega slijedi serija nastupa u BiH i regionu Jugoslavije.
Kasnije će ga turneje voditi diljem Evrope, do Kine, SAD-a, Mexica, Japana i Indije. Sarađuje s muzičarima kao što su Eric Vloeimans, Greg Cohen, Ivana Đurić, Bojan Z, Vlatko Stefanovski, Ivan Mihajlović, Nenad Kovačić, Vlado Kreslin, Derya Türkan, Jadranka Stojaković, Frenkie, Jelena Popržan, Vasil Hadžimanov.
Radio je s producentima kao što su Chris Eckman (“Dvojka”, Damir Imamović Sevdah Takht, The Glitterbeat Records, 2016) i Joe Boyd i Andrea Goertler (“Singer of Tales”, Damir Imamović feat. Greg Cohen, Derya Türkan & Ivana Đurić, Wrasse Records, 2020).
Ovaj mladić se od 2004. zanima i počinje baviti sevdalinkom radeći na obradama pjesama svog djeda. Njegov otac, Nedžad Imamović, također je jedan od poznatijih izvođača sevdaha.
Porodična ljubav prema muzici, a posebno sevdahu, nagnala je Damira da nastavi tim stopama i očuva porodičnu tradiciju koja se očito u porodici imamović prenosi sa koljena na koljeno.
Jedina stvar koja Damirov put karakteriše kao iskjučivo njegov i poseban, jeste činjenica da se on odlučio ipak tradiciji dodati malo moderniji prizvuk.
Poznat je po obradama pjesama ”Da sam ptica”, ”Sarajevo”, ”Krad tanana šadrvana” i mnogim drugim.
Damir Imamović dobitnik je nagrade The Best of Europe britanskog muzičkog magazina Songlines!
Ovaj najznačajniji magazin u oblasti muzičkih tradicija svijeta objavio je dobitnike svojih nagrada za 2021 godinu i predstavio možda najveće dosadašnje priznanje Damiru za njegov rad, ali i prvo priznanje ove vrste koje stiže u Bosnu i Hercegovinu.
Damirov veliki međunarodni uspjeh nije omela ni pandemija pa se njegov album „Singer of Tales” (Wrasse, 2020.), odmah po objavljivanju našao u vrhu međunarodnih top lista na kojima je proveo više od pola godine. Uslijedile su nagrade za evropski album godine od Transglobal muzičke liste, zatim kvartalna nagrada za najbolji album tradicionalne muzike od njemačkog Udruženja muzičkih kritičara i uvrštavanje u deset najboljih albuma u Velikoj Britaniji u 2020. godini.
Damirov sedmi po redu album producirali su čuveni muzički producent Joe Boyd (R.E.M, Nick Drake, Pink Floyd) i Andrea Goertler (Saz’iso), a na albumu Damira prate izuzetna muzička ekipa: violinistica Ivana Đurić (Sevdah Takht Damira Imamovića), majstor kemenčea Derya Türkan (Kudsi Erguner, Erkan Oğur) i kontrabasista Greg Cohen (Tom Waits, Laurie Anderson, Masada, John Zorn).
Moderno doba sevdalinke – Božo Vrećo
Božo Vrećo je ekscentrični i talentovani izvođač sevdalinke koje je od zaborava čuva na svoj poseban način.
Božo je u centru javnosti bio ponajviše zbog privatnog života, što je u mnogome skrenulo pažnju sa njegovog talenta za izvođenje sevdaha.
Među prvim pjesmama koje je otpjevao izdvajaju se ”Kiša bi pala”, ”Jablani se povijaju” te ”Dvije su se vode zavadile”.
Božo Vrećo je rođen 1983. godine u Foči. Odrastao je sa majkom i dve starije sestre, a otac mu je preminuo kada je imao pet godina. Majka je slikarka i uvek mu je pružala podršku da se bavi umetnošću. Božo je slikao i prodavao svoja dela, a ima i gotovu izložbu koju još ne želi da predstavi javnosti.
Što se muzike tiče, samouk je, nikada nije išao na časove pevanja, niti je svirao instrumente, a glas vežba tako što prati instrukcije na internetu. Sa 27 godina se odlučio za sevdalinke jer se na taj način poistovećuje sa njenim junacima koji bi zbog ljubavi pretrpeli sva stradanja.
Vrećo je 2013. godine sa bendom Halka snimio album koji im je obezbedio mnoga gostovanja i rasprodate koncerte širom Bosne i Hercegovine. Na tom albumu našle su se pesme „Kiša bi pala“, „Gledala sam sa prozora“, „Jablani se povijaju“, „Razbolje se šimšir list“, „Malenim sokakom“, „Dvije su se vode zavadile“, „Pjesma o Mehmed-paši Sokoloviću“, „Na teferič pošla nana“, „Pod Tuzlom se zeleni meraja“, „Da sam sjajna mjesečina“, „Hajde dušo da ašikujemo“, „Oj, Zumreto, dušo moja“, „Moj zumbule“ i „Kad proljeće ozeleni“.
U januaru 2015. godine su objavili album „O ljubavi“. Na tom CD-u su se našle numere „Tamburalo momče uz tamburu“, „Koliko su teška tuđa milovanja“, „Kada sretneš Hanku“, „O sabahski tihi vjetre“, „Rane moje“, „Negdje u daljine“, „Ah, ljubav, ljubav“, „Biser-Naza“, „Tužno vjetri gorom viju“, „Žita zlatom klasaju“, „Nađija“ i „Mislio sam svaki dan“.
Nakon dva albuma sa ansamblom Halka, rešio je da snimi solo album „Moj sevdah“ koji spada u akapela sevdah, tj. način pevanja bez pratnje instrumenata.
Moderno doba sevdalinke – Sevdah će dugo i uspješno odolijevati vremenu
Sigurno je da je sevdalinka jedna od rijetkih tradicija koja obuhvata svaki dio Bosne i Hercegovine, od Bihaća to Trebinja, od Brčkog do Mostara, od Banja Luke do Sarajeva.
Jednostavno, sevdah, sevdisanje, zvuk saza i harmonike, teško da će ikad biti zanemaren i zaboravljen, iako sevdalinka više nema status i položaj koji je nekad imala, ali obećavajuće je vidjeti mlađe generacije koje čuvaju užitak slušanja najljepših stihova o ljubavi, životu, planinama, rijekama, gradovima, selima i drugim ljepotama naše domovine.
U amanet će sevdah ostati i ustanovama koje čuvaju kvalitetu i tradiciju naše zemlje, kao što je jedna od njih Kuća sevdaha u Sarajevu, koju održava općina Stari Grad Sarajevo ili Institut sevdaha osnovan od strane velikog muzičara i svedalije Omera Pobrića i dr.
Moderno doba sevdalinke – Divanhana
Moderno doba sevdalinke: Mostar Sevdah Reuninon
Moderno doba sevdalinke – Damir Imamović
Moderno doba sevdalinke – Božo Vrećo
Moderno doba sevdalinke Moderno doba sevdalinke Moderno doba sevdalinke Moderno doba sevdalinke Moderno doba sevdalinke Moderno doba sevdalinke Moderno doba sevdalinke